Mertebeleri unsurlarla değerlendirdiğimizde;
Zat mertebesi=ateş-(nefs)
Sıfat mertebesi=hava-(ruh)
Esma mertebesi=su-(şuur,kalb)
Ef'al mertebesi=toprak-(beden)
şeklinde mukayese edilebilir.(doğrusunu ALLAH bilir)
Bizim görüşümüze göre,esma ve efal boyutları sonradan olma özellikleri dolayısıyla yaratılmış niteliğindedirler.Yaratılmışların unsurlarla mukayesesine gelince;
melek : nefsi ve bedeni olmadığından, su ve hava unsurlarından müteşekkildir.
cin: nefsi,şuuru,kalbi,ruhu olup,bedeni olmadığı için;ateş,hava ve su unsurlarından meydana gelmiştir.
insan: dört unsuru da bünyesinde barındıran, zıtların cem edildiği en mükemmel yaratılmıştır.
Bununla beraber 99 ismin tümünün manalarını açığa çıkarma istidadına sahiptir.Diğer yaratılmışların bu özelliği insana kıyasla sınırlıdır.Burada hatırdan çıkarılmaması gereken bir husus var ki; insana bu özelliklerin tamamı da emaneten verilmiştir.Emaneti sahiplenen ihanet etmiş ve hakikatten perdelenmiş olur.
Mevcudatın varlığı izafidir,kendilerine ait müstakil varlıkları asla yoktur.Her birim kendisini oluşturan esma-ül hüsnanın terkiblerinden müteşekkildir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder